جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران

بی تردید در راس هرم سیاست های آمریکایی ها نسبت به ایران مسئله تغییر رژیم جمهوری اسلامی قرار داشته است. دولت های متعدد آمریکایی برای رسیدن به این موضوع از هیچ تلاشی نیز فروگذار نبوده اند و بین دموکرات ها و جمهوری خواهان برای رسیدن به این موضوع هیچ تفاوتی نیز در این موضوع وجود نداشته و البته ندارد، تغییر صرفا در لحن بیان این موضوع بوده است. آمریکایی ها از دیرباز کابوس تغییر رژیم ایران را در سر داشتند، و هیچ گاه نسبت به انجام آن مماشات نکردند. با این حال چون می دانند براندازی در ایران ممکن نیست می خواهند شرایطی به وجود بیاورند تا ایران به گونه ای رفتار کند که گویا حکومت براندازی شده است. در همین چند روز اخیر آمریکایی ها در بالاترین سطح مقاماتی که در دولت آمریکا حضور داشته اند، یعنی در سطح معاون و رئیس پارلمان و رئیس حزب در نشست منافقین شرکت کردند و بارها و بارها از «تغییر رژیم ایران» سخن گفتند.

به دلیل ناکار آمدی در دست یابی به گزینه تغییر رژیم، آمریکایی ها به سمت گزینه تغییر رفتار جمهوری اسلامی رفتند. همانطور که گفته شد این تلاش برای تغییر رفتار در ابعاد مختلف و در سطوح متنوع نیز پی جویی شد. آنها با لیست کردن فهرست بلند بالایی علیه جمهوری اسلامی تلاش کردند به اصطلاح رفتار ایران در سطح بین المللی را «نرمال» یا عادی کنند. برای دست یازیدن به این موضوع ابتدا تلاش کردند مسائل حقوق بشری را به عنوان یک مسئله برای جمهوری اسلامی تولید و بازتولید کنند تا بتوانند به واسطه آن جریان هایی را در عرصه داخلی که به آن ها نزدیکی داشتند به صورت برجسته در جامعه نمایش دهند. بعد از آن تلاش داشتند تا مسائل را به «صدور انقلاب اسلامی» در منطقه تسری دهند، به همین ترتیب این دامنه را به مسائل دیگری مثل مسائل تسلیحاتی کشور نیز تسری دادند و به این واسطه دائم تلاش می کردند ایده تغییر رفتار را عملی کنند. اساسا یکی از اهداف اصلی مطرح شدن مسئله تحریم های بین المللی علیه ایران، همین ایده تغییر رفتار ایران بود.

مسئله مهار ایران در سطح منطقه ای نیز یکی از سیاست های جدی ای است که در این چند سال اخیر توسط آمریکایی ها به صورت مجدانه مورد پیگیری قرار گرفته است. در پرتو سیاست مهار ایران آمریکایی ها از ابزارهای متعددی بهره بردند برای مثال یکی از ابزارهای آمریکایی ها این بود که از گزینه جنگ نیابتی خود علیه ایران بهره گیری کنند. برای رسیدن به این مهم هر جا در سطح منطقه سخنی از نفوذ و عمق نفوذ جمهوری اسلامی مطرح می شد، پیش بینی می شد که آمریکایی ها برای از بین بردن ثبات و امنیت در آن جا دست به یک اقدام آشوب طلبانه و ناقض ثبات در آن کشور خواهند زد. عراق یکی از این کشورها است.

در پرتو همین سیاست تلاش برای مهار و ممانعت از تسری نفوذ ایران بود که آمریکایی ها سیاست هراساندن جامعه بین المللی و کشورهای منطقه ای از ایران را پیش گرفتند. از منظر آمریکایی ها هیچ چیزی نبایستی سبب شود که ایران به یک هژمون در سطح منطقه ای تبدیل شود. و برای ممانعت از رسیدن به این موضوع، آمریکایی ها از «حمایت ایران از تروریسم»، گرفته تا «ناقض بودن ایران در مسئله حقوق بشر» را به عنوان ابزارهای شرمنده سازی این کشور مورد پی گیری قرار می دادند.

آن ها تلاش کردند تا با تمسک به مسئله غیرعادی بودن رفتارهای ایران، اینگونه وانمود کنند که تهران یک رژیم غیرعادی در سطح بین المللی دارد و بایستی هر روز نسبت به روز قبل منزوی تر شده و جایگاه محبوبیتش نزد کشورهای دیگر از بین برود. به این ترتیب هم سیاست از بین بردن محبوبیت ایران را پی گرفتند و هم سیاست هراساندن کشورهای دیگر از این موضوع که ایران به دنبال مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر با استفاده از ابزار تفوق فرهنگی و سیاسی و متعاقبا سیاسی است.

بعد از اینکه آمریکایی ها به این مهم پی بردند که سایر ابزارهای آن ها علیه ایران عملیاتی نیست، به سمت استفاده از ابزار اقتصادی علیه ایران رفتند. البته آمریکایی ها در طول تاریخ بعد از انقلاب تلاش داشته اند تا از این ابزار علیه ایران و برای نرمال کردن رفتار ایران استفاده کنند، اما در این چند سال اخیر و ب خصوص از سال 2009 میلادی به بعد این موضوع به طور مجدانه تری توسط آن ها در سطح اقتصادی و سیاسی مورد پی گیری قرار گرفته است. از این سال به بعد آمریکایی ها تلاش کردند تا تحریم های به اصطلاح فلج کننده خود علیه ایران را پی گیری کنند و برای رسیدن به جایگاهی که این تحریم ها بیشترین تاثیر خود را بر اقتصاد و متعاقبا آن گونه که آمریکا اظهار داشتند بر سیاست و تغییر رفتار ایران منتهی کند از هیچ تلاشی نیز کوتاهی نکردند. آن ها تلاش کردند تمام کشورهای دنیا را مجاب کنند که موضوع هسته ای ایران یه بحران بین المللی است و اگر نظام بین الملل برای آن راه حلی پیدا نکند، ایران این محیط را با تهدیدات امنیتی مواجه خواهد کرد.