تشدید نابرابری و تضعیف طبقه متوسط در غرب

در یک دهه گذشته، OECD  تحول نابرابری در درآمد و فرصت ها را با جزئیات در مجموعه ای از نشریات در خصوص «نابرابری در حال رشد» (2008)، «تقسیم شده، ما ایستاده ایم» (2011)، به «  صورت دسته جمعی» (2015) و آخرین نسخه آن یعنی «بالابر اجتماعی شکسته» که متمرکز بر تحرک اجتماعی است و نشان می دهد که فرصت هایی برای خانوارهای کم درآمد و متوسط در آمد برای بالا رفتن از نردبان در دهه های گذشته رو به کاهش بوده است. گزارش کنونی بر روی طبقه متوسط متمرکز است و فشارهایی چندلایه ای را که این گروه با آن مواجه است، نشان می دهد.

چرا بر روی طبقه متوسط متمرکز شویم؟ طبقه متوسط پیشتر یک آرزو بود. برای بسیاری از نسل ها این به معنای اطمینان از زندگی در خانه ای راحت و فراهم آوردن یک زندگی با ارزش بود که به لطف یک کار پایدار و با فرصت های شغلی به وجود می آمد. این موضوع همچنین مبنایی بود برای اینکه خانوارها آرزوی آینده ای بهتر برای فرزندان خود داشتند. در سطح کلان، حضور یک طبقه متوسط قوی و مرفه از اقتصاد و جوامع سالم حمایت می کند.

به وسیله مصرف، سرمایه گذاری در آموزش،  بهداشت و مسکن، حمایت از آن ها برای خدمات عمومی با کیفیت خوب، عدم تحمل فساد و اعتماد به دیگران و اعتماد به نفس آن ها، نهادهای دموکراتیک این کشورها پایه های رشد فراگیر محسوب می شود. با این حال، اینک نشانه هایی به وجود آمده است مبنی بر اینکه بستر دموکراسی های ما و رشد اقتصادی به باثباتی گذشته نیست.

آیا متوسط درآمدها در حال قالب تهی کردن هستند؟ به طور میانگین در میان کشورهای OECD، سهم افراد در خانوارهای متوسط درآمد، به عنوان خانوارهایی که از 75%  تا 200% متوسط درآمد ملی را در اختیار دارند، تعریف می شود، از نیمه دهه 1980 از 64% به 61% کاهش یافت. در اواسط دسال 2010 تاثیر اقتصادی طبقه متوسط و نقش آن به عنوان «کانون اقتصادی» نیز تضعیف شده است. درآمد کل خانوارهای دارای درآمد متوسط چهار برابر درآمد کل خانوارهای پردرآمد طی سه دهه قبل بوده است. اینک، این نسبت به کمتر از سه برابر رسیده است. گروه درآمد متوسط ها با هر نسل بعدی که به وجود آمده است، کوچک تر شده است: 70% از نسل زاد و ولد در بیست سالگی شان جزئی از طبقه متوسط درآمد بوده اند، در حالی که 60% از از نسل هزاره (متولدین 2000 به بعد) جزئی از طبقه متوسط درآمد هستند. نسل زاد و ولد در طول زندگی کاری خود نسبت به نسل های جوان از شغل پایدارتری برخوردار بودند.

آیا طبقه متوسط تحت فشار است؟ در بیشتر کشورهای عضو OECD، متوسط درآمدها در حقیقت هم به صورت نسبی و هم به صورت مطلق به کندی رشد می کنند. در کل، در طول 30 سال گذشته، متوسط درآمدها یک سوم کمتر از 10% پردرآمد افزایش یافته اند. به موازات آن، هزینه های اساسی زندگی طبقه متوسط درآمد سریع تر از تورم افزایش یافته است. قیمت خانه طی دو دهه گذشته سه برابر سریع تر از درآمد متوسط خانوار بوده است. این اتفاق در شرایط افزایش ناامنی شغلی، شاهد تبدیل سریع بازارهای کار هستیم. یکی از شش شعل فعلی با درآمد متوسط با خطر بالای اتوماسیون روبرو است. بیش از یکی از پنج خانوار متوسط درآمد بیشتر از درآمد خود خرج می کنند. بدهی بیش از حد برای طبقه متوسط درآمد نسبت به خانوارهای کم درآمد و پردرآمد بیشتر از قبل شده است. نتیجه اینکه امروز طبقه متوسط به طور فزاینده ای مانند قایقی در آب های صخره ای شده است.

دولت ها در مورد طبقه متوسط چه اقداماتی می توانند انجام دهند؟ در بین خانوارهای طبقه متوسط، آن هایی که مستعد کمتر یا بیشتر شدن هستند از شرایط به صورت ناپایداری رنج می برند. این افراد احساس می کنند که نظام اجتماعی – اقتصادی نابرابر است. این موضوع را می توان با بررسی و مقایسه نظام مالیات و مزایا بهتر متوجه شد. این گزارش همچنین در مورد اصلاحات در نظام های مسکن و آموزش و پرورش برای دستیابی بیشتر به سبک زندگی طبقه متوسط بحث می کند. به صورت اساسی تر، سیاست ها بایستی در جهت مقاله با آسیب پذیری ها به صورت ریشه ای باشند. به همین دلیل، نظام های آموزشی و پرورشی می بایست دامنه وسیع تری از فرصت های یادگیری در سنین مختلف به منظور تحرک اجتماعی ایجاد کنند.