عبرت‌های برجام

در منطق یوتیلیتار یانیستی رهبران سکولار جهان، دستیابی به منافع سیاسی و حزبی به قیمت بی اعتنایی به افکار عمومی، اخلاق و حتی انسانیت أمری شایع است. اتفاق اخیر انتقال سفارت رژیم آمریکا به بیت المقدس و جنایت‌های پس از آن توسط رهبران ایالات متحده از تفاوت عمیق میان دو جنس سیاست ورزی حکایت دارد. سیاست آمریکایی و سیاست ولایی در ایران!

در اولی کسب منفعت و سود در بستر ترویج جهل مبتنی بر شبکه‌های رسانه‌ای اتفاق می افتد و در دومی مسئولیت الهی در برابر رشد و آگاهی تاریخی یک امّت ممکن است باعث صرف نظر از بسیاری منافع کوتاه و میان مدت شود.

نمونۀ برجام و نرمش قهرمانانۀ رهبر معظم انقلاب از قبیل همین سیاست الهی است. کلید واژۀ نرمش قهرمانانه پیش از این توسط رهبر انقلاب در ترجمه کتاب صلح امام حسن (نوشتۀ شیخ راضی آل یاسین) به کار رفته بود و اینک در تکرار یک تجربۀ تاریخی توسط ولایت برای توصیف شرایط روز به کار گرفته می‌شود. هر چند که صلح امام مجتبی ظاهری تلخ و نامطلوب دارد اما به تعبیر امام (ع) از آنچه آفتاب بر آن می‌تابید برای شیعیان بهتر بود.

بر همین اساس، ظاهر تلخ و نامطلوب برجام مبدل به تجربه‌ای عمیق برای امتی شد که در بستری صد ساله روشن‌فکرانش تنها راه پیشرفت آن را در اتکای به غرب و همکاری و همیاری او می‌دانستند و می‌دانند.

اکنون اما، سیاست ولایی یک حکیم با چشم پوشی از برخی منافع کوتاه مدت در فرآیندی پنج ساله (از ابتدای دولت حسن روحانی تا کنون) انگارۀ صدسالۀ روشنفکران را پوچ ساخته و دستور قرآنی “عدم رکون به کفار” را به اعتقادی بدیهی در ساحت سیاسی ایرانیان بدل ساخته است.

در همین زمینۀ معنایی می‌توان از اجازۀ مذاکره با سه کشور اروپایی توسط رهبر حکیم انقلاب پرده برداشت. در واقع آیت الله خامنه‌ای در طرحی مملو از صبر و حلم، مقتدرانه در حال ابطال تمام گزاره‌های روشنفکران سیاسی پیش از انقلاب مشروطه تا کنون است. دیر نیست که نفرت جمعی ایرانیان از دولت‌های سه کشور اروپایی همپای انزجارشان از سیاست‌های ایالات متحده شود.

بنابراین نرمش قهرمانانه در برجام از آنچه آفتاب بر آن می‌تابد برای ایرانیان بهتر شد. کمترین سود آن خلاصی مبانی برنامه‌های توسعه کشور از نگاه به بیرون است.